مردم به پورتال های سازمانی اعتماد ندارند
چالش الکترونیکی کردن خدمات دولتی، میزان اعتماد مردم به پورتال های سازمانی است.
عصر، عصر کامپیوتر است استفاده از ابزارهای ارتباطی پیشرفته‌ای مانند اینترنت، ماهواره و ... عصری که ارتباط مردمانش با استفاده از تجهیزات ارتباطی جدید و پیشرفته با دوران گذشته زمین تا آسمان فرق می‌کند. عصری که در آن دیگر به ندرت خبری از نامه‌نگاری، دید و بازدیدهای مداوم و حتی دلتنگی‌های گاه و بی‌گاه است.
مردمان این عصر کافی است اراده کنند تا از حال و روز هم باخبر شوند. کافی است کامپیوتر را روشن کنند و به شبکه جهانی اینترنت وصل شوند. آن گاه با استفاده از یک وب‌کم کوچک و هدفون می‌توانند صدا و تصویر عزیزان خود را مستقیم دریافت کنند. می‌بینید، در دنیای کامپیوتری امروز، حتی دلتنگی هم جایی ندارد.
این بخش کوچکی است از تسهیلاتی که زندگی در دنیای کامپیوتری برای انسان به ارمغان آورده است. هر روز که می‌گذرد کامپیوتر دستاورد جدیدتری برای رفاه و آسایش انسان به ارمغان می‌آورد.
شاید راه اندازی پورتال های سازمانی و خدماتی یکی دیگر از تسهیلاتی باشد که دنیای کامپیوتری امروز برای ساکنانش در نظر گرفته است.
راهکارهایی برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه کاربران رایانه!
اما نکته این جا است که کاربران رایانه تا چه حد با این پورتال ها آشنایی دارند و میزان اعتماد آنان به این پورتال ها تا چه حد است؟ اصلا پورتال سازمانی چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
ماهیت پورتال سازمانی
پورتال که در لغت به معنی درگاه و دریچه است، شامل صفحه وب واسطی است که امکان دسترسی آسان را به هر چیزی که کاربر برای انجام وظیفه یا خواسته‌اش نیاز دارد، بدون توجه به اینکه محل فیزیکی آن کجا است فراهم می‌کند.
به گفته ساسان رنجبر، یک کارشناس حوزه IT، یک پورتال سازمانی دارای ویژگی‌هایی همچون گردآوری اطلاعات، در دسترس بودن و هدفدار بودن اطلاعات است و باید در هر زمان و مکانی در دسترس باشد. وی معتقد است: در حال حاضر اکثر سازمان‌ها و واردات از وزارت کشور گرفته تا اداره آب و فاضلاب و اداره پست و ... یک پورتال سازمانی دارند که در آنها خدمات گوناگونی ارائه می‌شود. اگر سری به پورتال جمهوری اسلامی ایران با نشانی www.iran.ir بزنید می‌توانید لیست پورتال های سازمانی موجود را مشاهده کنید.
پورتال وزارت کشور، پورتال اداره آب و برق، پورتال آموزش و پرورش، پورتال های بانک ها و موسسات مالی و اعتباری، پورتال های هتل‌ها و پورتال های اقامت‌گاه‌ها، پورتال های شهرداری‌ها و ... پورتال هایی هستند که نهادهای متولی با راه اندازی آنها در صدد برآمده‌اند تا علاوه‌بر خدمات‌رسانی به مردم از رفت‌و‌آمد مراجعان به این مرکز بکاهند، اما آیا با توجه به اینکه هنوز بسیاری از مردم اعتماد چندانی به این پورتال های سازمانی ندارند، این پورتال های سازمانی در تحقق اهداف خود موفق بوده‌اند؟
کارشناسان معتقدند، اگرچه متولیان راه اندازی این پورتال های سازمانی معتقدند طی سال‌های ابتدایی راه اندازی این پورتال ها میزان استقبال و بازدید از پورتال های سازمانی درحد قابل‌قبولی بوده است اما آنچه مسلم است زمان لازم است، تا با اطلاع‌رسانی درست عموم مردم به سمت استفاده از پورتال سازمانی خدمات محور گرایش پیدا کنند.
از زبان متولیان راه اندازی پورتال های سازمانی
مظفریان مسئول بخش انفورماتیک اداره آب و فاضلاب در این زمینه می‌گوید: پورتال سازمانی اداره آب و فاضلاب شهر تهران با آدرس www.tpww.co.ir حدود پنج سال است راه اندازی شده است که خدماتی چون پرداخت قبض آب از طریق بانک‌ها، درخواست انشعاب آب، تغییر قطر و سیر انشعاب، استعلام برای خرید و فروش، رسیدگی به شکایات و هزینه خدمات و ... را ارائه می‌دهد.
وی درخصوص میزان استقبال از این پورتال گفت: به طور کلی به دلیل اینکه اطلاع‌رسانی درستی در این زمینه نشده است، میزان استقبال در حدی که انتظار داشتیم، نبوده است. چرا که مردم اعتماد چندانی نسبت به رسیدگی به درخواست‌هایشان از طریق این پورتال سازمانی ندارند و همچنان حضور فیزیکی را به راه‌های دیگر ترجیح می‌دهند.
به گفته مظفریان تنها در چند استان از جمله تهران، اصفهان و خراسان استقبال در حد مطلوب بوده است.
وی افزود: در این پورتال سازمانی فرم‌های ویژه‌ای برای درخواست‌های مختلف تهیه شده است که مراجعان می‌توانند با تکمیل این فرم‌ها نسبت به رفع مشکل خود اقدام کنند.
منتجب مسئول بخش فناوری اطلاعات شرکت پست ایران نیز از راه اندازی پورتال سازمانی شرکت پست جمهوری اسلامی ایران طی سه سال اخیر با آدرس www.post.ir خبر داد و گفت: این پورتال عملیاتی چون رهگیری محصول، سیستم گویای دو سویه، سیستم داخلی پست و ... را انجام می‌دهد.
به گفته وی میزان استقبال از این پورتال در سطح استان تهران در سطح مطلوبی بوده است و شرکت پست برنامه‌هایی نیز برای توسعه این پورتال دارد.
پورتال سازمانی وزارت کشور نیز با آدرس www.moi.ir حدود سه سال است راه اندازی شده است و خدمات مختلفی را به مراجعان ارائه می‌کند که مهم‌ترین خدمتی که ارائه می‌دهد در زمینه سازمان‌های مردم نهاد (NGO)ها است.
به گفته کهندانی مسئول بخش فناوری اطلاعات وزارت کشور، در حال حاضر این پورتال سازمانی در حال اطلاع‌رسانی است و فرم‌های ویژه‌ای برای اطلاع‌رسانی، خدمات ثبت‌نام در NGOها و ... ارائه می‌دهد.
به گفته وی با راه اندازی این پورتال سازمانی از میزان رفت‌و‌آمد مراجعان در زمینه NGOها تا حدود زیادی کاسته شده است.
گودرزی مسئول بخش سازمان‌های مردم نهاد وزارت کشور نیز در این زمینه می‌گوید: در زمینه پورتال سازمانی و خدمات آن در بخش NGOها در سطح استان تهران بسیار قوی عمل کرده‌ایم و مراجعان می‌توانند تمام امور مربوط به ثبت NGO، ثبت‌نام در NGO و ... را از طریق این پورتال سازمانی انجام دهند.
مسئول بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران نیز در رابطه با پورتال سازمانی شهرداری تهران www.tehran.ir گفت: سرویس های اصلی پورتال Tehran.ir عبارت است از خبررسانی در حوزه شهر و شهرداری که در این بخش تمامی اخبار مربوط به فعالیت‌های سازمان شهرداری به روز می‌شود.
سعدآبادی افزود: اصلی‌ترین بخش این پورتال سازمانی «کاوشگر شهر تهران» است که ابزاری است که براساس GIS سرویس‌دهی می‌کند و به این ترتیب شهروندان تهران می‌توانند مسیرهای حرکتی خود را با آن تعیین کنند.
به گفته وی، شهروندان می‌توانند با مراجعه به این سایت مسیر خود را از مبدا تا مقصد تعیین کنند. همچنین خیابان‌های یک طرفه و دو طرفه، بناهای دیدنی و مکان‌های مشهوری که در این مسیر قرار دارند، شیرهای آتش‌نشانی و ... در این بخش مشخص شده‌اند. به گفته وی پورتال تهران در سامانه اینترنتی 137 هم سرویس‌دهی ویژه‌ای دارد و به این ترتیب شهروندان می‌توانند از طریق این سایت اخبار و درخواست رسیدگی خود را ثبت و پیگیری کنند.
علاوه‌بر این ثبت‌نام برای دریافت آرم طرح ترافیک نیز از طریق این پورتال صورت می‌گیرد. وی افزود: اطلاعات مربوط به اموات بهشت زهرا، قیمت منطقه‌ای املاک، قوانین معماری و شهرسازی، نظرسنجی و لینک‌ها و ... را نیز می‌توان روی این پورتال مشاهده کرد.
معاون آمار، برنامه و بودجه سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران نیز در این رابطه گفت: پورتال شهرداری تهران با اهدافی چون، کاهش زمان و هزینه ارائه خدمات، کاهش رفت‌و‌آمدهای شهری و ترافیک، ایجاد و بهبود روابط شهرداری و شهروندان، دریافت بازخورد شهروندان از خدمات شهرداری، تقویت و بهینه‌سازی سیستم‌های کنترل و نظارت، ارائه اطلاعات و خدمات مطلوب به شهروندان در هر زمان و مکان و عدم ایجاد ازدحام در بخش‌های مختلف شهرداری و کاهش مراجعات حضوری راه اندازی شده است.
به گفته شفائی، با توجه به تاکیدات شهردار تهران در مواضع مختلف مبنی‌بر طراحی و راه اندازی پورتال شهرداری تهران به عنوان نقطه ورود دسترسی شهروندان به خدمات و اطلاعات موردنیازشان، سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران پس از طی فاز امکان‌سنجی و شناسایی راه حل فنی و همچنین معماری مناسب و عملیاتی نمودن به پورتال از دو منظر اینترنتی و اینترانتی توجه شد که در نوع اول مخاطبان، شهروندان و در نوع دوم مخاطبان، پرسنل شهرداری هستند.
به گفته وی، هم‌اکنون 80 زیر پورتال واحدهای تابعه شهرداری و پورتال انگلیسی شهرداری تهران از طریق آدرس Tehran.ir در دسترس است و میانگین آمار بازدید روزانه پورتال شهرداری تهران بالغ‌بر 40 هزار نفر است. وی برخی از مهم‌ترین خدمات و اطلاعات پورتال شهرداری را به این شرح معرفی کرد.
در بخش محتوا، مناقصات، آمارنامه شهر تهران ( برای اولین بار)، فرآیندها و رویه‌ها (در دست اقدام)، نظرسنجی در زمینه‌های مختلف مرتبط با شهرداری تهران و اخبار در این پورتال درج شده‌اند. در بخش خدمات الکترونیک نیز اطلاعاتی در مورد دفاتر خدمات الکترونیک شهر، کاوشگر تهران، سامانه اینترنتی 137، قیمت منطقه‌ای املاک، ثبت‌نام آرم طرح ترافیک، مناقصات شهرداری تهران، مشاهده پرونده شهرسازی و ... قابل‌مشاهده است.
به گفته شفائی، پرداخت اینترنتی که تاکنون در مباحث محدودی مانند طرح ترافیک داشتیم تا ماه‌های آینده در سایر بخش‌ها از جمله قبض جریمه و ... نیز امکان‌پذیر خواهد شد.به گفته وی میزان بازدید از این پورتال در حد مطلوبی است و پیش‌بینی می‌شود با ارتقای سطح کیفی این پورتال گام‌های موفق‌تری در این زمینه برداریم.
