تلفیقی جدید برای طراحی محصول

مقدمـه

مهندسی ارزش

1. روش تحلیل عملکرد سیستم
   روش تحلیل عملکرد سیستم (FUNCTION ANALYSIS SYSTEM TECHNIQUE =FAST) یک روش نموداری است که به صورت متوالی و منطقی تمامی عملکردهای محصول را شناسایی و ارتباط، وابستگی و اولویت های مربوطه را نشان می‌دهد توسط این روش عملکردهای اصلی و فرعی محصول شناسایی می شوند. روش کار بدین صورت است که ابتدا عملکردهای مشخص شده در یک ستون قرار داده می شوند، سپس برای هر عملکرد دو سوال مطرح می گردد:
   • چرا این عملکرد لازم است؟
   • چگونه این عملکرد انجام می پذیرد؟ پاسخ سوال اول در سمت چپ قرار داده شده و پاسخ سوال دوم در سمت راست قرار می گیرد. برای همه عملکردها، فرآیند فوق انجام می گیرد. در انتها عملکردهای سمت چپ، عملکردهای اصلی بوده و سایر عملکردها، عملکردهای فرعی هستند.
2. نمودار رتبه بندی عملکردها
   نمودار رتبه بندی عملکردها، یک برآورد عددی از سطح اهمیت مربوط به هر عملکرد است. در این نمودار، تمام ترکیبات دو به دو عملکردها مورد مقایسه قرار گرفته و رتبه هریک از عملکردها مشخص می شود.
   در مقایسه دو به دو عملکردها، در صورتی که:
   • تفاوت جزیی در اهمیت وجود داشته باشد.
   • تفاوت متوسط در اهمیت وجود داشته باشد.
   • تفاوت عمده در اهمیت وجود داشته باشد. به ترتیب وزنهای 1، 2 و3 در نظر گرفته می‌شود. سپس مجموع همه وزنها برای یک عملکرد بدست آمده و در ستون« مجموع » که مربوط به هر عملکرد می باشد، نوشته می‌شود. بدین ترتیب اهمیت هریک از عملکردها تعیین می شود.
3. تحلیل هزینه عملکرد
   بعد از تعیین عملکردها و رتبه بندی آنها، مرحله بعدی تعیین هزینه مرتبط با هریک از عملکردها است. تعیین هزینه برای هر عملکرد، بخشهای هزینه بر را مشخص می سازد. با ایجاد « ماتریس هزینه عملکرد‌»، امکان مشخص شدن عملکردهای با هزینه بالا و موارد غیر معمول هزینه وجود دارد. هدف عمده این ماتریس، تعیین اجزای هزینه بر که مرتبط با عملکردهای مشخص شده هستند، بوده به طوری که هر جزء ممکن است با یک یا چند عملکرد محصول مربوط شود. بدین ترتیب هزینه هر عملکرد برآورد می شود.

گسترش عملکرد کیفیت

1. جدول ندای مشتری
   جدول ندای مشتری، ابزاری مفید جهت ایجاد درکی عمیق از خواسته ها و انتظارات مشتریان در ارتباط با محصول است[4]. این جدول شامل موارد زیر است:
   • مشخصات مشتری: که به ماهیت محصول مورد بررسی شامل مشخصاتی از قبیل سن، قد، سطح تحصیلات و .. . توجه می کند.
   • ندای مشتری: خواسته ها و نیازهای مشتری به صورت دقیق در این قسمت ثبت می شود.
   • نحوه استفاده: کاربرد موردنظر، زمان استفاده محصول، محل استفاده محصول، علت انتخاب و چگونگی استفاده در این قسمت درج می شود.
2. اولویت بندی نیازهای مشتری
   بدون شک، میزان اهمیت نیازهای مشتری با یکدیگر برابر نیستند و با توجه به نظرات اخذ شده، پاره ای از آنها دارای اهمیتی بیشتر خواهند بود.
3. تعیین خواسته های مهندسی
   پس از تعیین نیازهای مشتری، باید خواسته‌های مهندسی که به نحوی با نیازهای مشتری مرتبط هستند، مشخص شود. این کار توسط بخش مهندسی صورت می گیرد. لازم است تمامی خواسته های مهندسی محصول به طور واضح و شفاف بیان شده و حداقل با یکی از نیازهای مشتریان ارتباط داشته باشند. نتایج این مرحله در قسمت بالای ماتریس خانه کیفیت وارد می‌شود. همچنین میزان ارتباط خواسته های مهندسی با یکدیگر توسط ماتریس همبستگی که در سقف خانه کیفیت وجود دارد، بررسی می گردد
4. ماتریس ارتباطات
   میزان تأثیر هر یک از خواسته های مهندسی در نیازهای مشتری، با ماتریس ارتباطات مشخص و ارائه می شود. در منابع مختلف، میزان ارتباط هریک از نیازهای مشتری با خواسته های مهندسی با اعداد و یا اشکال مختلف نشان داده می شود. به عنوان مثال می توان از عدد 9 برای رابطه قوی، از عدد 3 برای رابطه متوسط و از عدد 1 برای رابطه ضعیف استفاده نمود.

تلفیق مهندسی ارزش و گسترش عملکرد کیفیت

1. در هر دو روش تعریف، محصول اهمیت بسزایی دارد.
2. هردو روش بر پایه « عملکرد » قرار دارند.
3. هردو روش نیاز به یک تیم با تخصصهای مختلف دارند.
4. هردو روش بر روی اقلیت مهم (نسبت به اکثریت غیرمهم) تمرکز دارند (قانون پارتو) .
5. هردو روش بر روی مشتری تمرکز دارند. بنابراین تلفیق این دو روش به کامل تر شدن هر دو روش کمک می کند.
6. عملکردهای محصول و نیازهای مشتری
   محصول خریداری شده بتواند با قابلیت اطمینان زیاد و بازدهی مناسب عملکرد مورد نظر وی را تأمین نماید. به طورکلی نیازهای مشتری به دو دسته نیازهای تصریحی ( نیازهایی که مشتری به صورت مستقیم بیان می‌گردد. ) و نیازهای تلویحی ( نیازهایی که به صورت مستقیم از جانب مشتری بیان نمی شود، اما بایستی در محصول وجود داشته باشد. ) تقسیم می شود. با استفاده از روش تحلیل عملکرد سیستم، نیازهای تلویحی مشتری و با استفاده از جدول ندای مشتری نیازهای تصریحی مشتری مشخص می گردد. بنابراین هنگامی که دو روش مهندسی ارزش و گسترش عملکرد کیفیت با یکدیگر تلفیق می شوند، تمام عملکردهای محصول و نیازهای مشتری بدست آمده و هیچ عملکرد ضروری نادیده گرفته نمی‌شود. توجه به این نکته ضروری است که عملکردها ممکن است دربرگیرنده یک یا چند نیاز مشتری باشند.
7. اهمیت مربوط به عملکردهای محصول و نیازهای مشتری
   با توجه به نمودار رتبه بندی عملکردها در روش مهندسی ارزش ، اهمیت مربوط به هر یک از عملکردها مشخص می‌شود. حال با توجه به اهمیت بدست آمده برای هر عملکرد و با توجه به اطلاعات جمع آوری شده از مشتریان توسط جدول ندای مشتری، اهمیت مربوط به هر یک از نیازهای مشتری مشخص می شود.
8. خواسته های مهندسی
   در این مرحله، خواسته های مهندسی، همانند آنچه در روش گسترش عملکرد کیفیت بیان شد، مشخص می شود. هر خواسته مهندسی باید حداقل با یکی از نیازهای مشتری ارتباط داشته باشد. نتیجه این مرحله در قسمت بالای ماتریس VEQFD وارد می شود. همچنین میزان ارتباط خواسته های مهندسی با یکدیگر، توسط ماتریس همبستگی بررسی می شود
9. تعیین ارتباطات بین خواسته های مهندسی و نیازهای مشتری
   همانطوری که در روش گسترش عملکرد کیفیت بیان شد، باید میزان تأثیر هر یک از خواسته های مهندسی را در نیازهای مشتری، مشخص کنیم.
10. هزینه مربوط به عملکردهای محصول و نیازهای مشتری
    آخرین مرحله از روش تلفیقی VEQFD تعیین هزینه های هر یک از خواسته های مهندسی است. این کار توسط هزینه های مربوط به نیازها و روابط موجود بین نیازها و خواسته های مهندسی (ماتریس ارتباطات) صورت می پذیرد. نتایج این مرحله در قسمت پایین ماتریس VEQFD ( ثبت می شود. لازم به ذکر است که خروجی این مرحله، نتیجه اصلی روش تلفیقی VEQFD است. زیرا با توجه به هزینه های بدست آمده برای هریک از خواسته های مهندسی، نسبت به تخصیص منابع و سرمایه گذاری مربوطه، تصمیم گیری می شود.

نتیجه گیری