تبلیغات در دنیای مجازی ، یک دریچه‌ی تازه
تبلیغات" امروزه به یک علم و صنعت تبدیل شده است. در حالی که شاید دو دهه‌ی پیش، فقط یک حرفه‌ی ساده بود و حتی هنر نیز محسوب نمی‌شد. به همین دلیل، چه در رادیو و تلویزیون به عنوان فراگیرترین رسانه‌ها با مخاطب عام و چه در روزنامه‌ها و مجلات به عنوان رسانه‌هایی با دامنه‌ی مخاطبان خاص و نیز در سطح شهرها بر در و دیوارها، بیلبوردها و حاشیه‌ی فضاهای سبز، تبلیغاتی با کیفیتهای نازل، بدون جذابیتهای سمعی و بصری و با فقدان کامل پیامهای فکری و نظری می‌دیدیم که بیشتر نویزهای ارتباطی محسوب می‌شدند تا امکانی برای تفکر و رسیدن به آرامش. اما امروزه، فن تبلیغات آنقدر توسعه پیدا کرده و تخصصی شده که حتی در کشور ما با وجود فاصله‌ی فراوانی که از مرزهای استاندارد بین‌المللی در عرصه‌ی تبلیغات به ویژه در رسانه‌های مکتوب و در فضاهای شهری دارد، می‌توانیم آثار فاخر و به یادماندنی از هنرمندانی برجسته ببینیم که صرفاً برای تبلیغ یک کالا، محصول یا خدمت خاص کار می‌کنند و اثر اوریجینال به جامعه ارایه می‌دهند. دامنه‌ی تبلیغات و نگاههای تخصصی و حرفه‌یی به آن، تا حدی گسترده شده که در فضاهای مجازی مانند اینترنت نیز یک رویکرد همه‌جانبه در جهت بهبود کیفیت تبلیغات و تسریع روند روبه‌رشد آن را شاهدیم و می‌بینیم وب‌سایتها و وبلاگهای متعدد و خارج از شماری، به صورت مداوم، به روز و تخصصی به موضوع تبلیغات یا Advertisement می‌پردازند. تفکر "هر وبلاگنویس، یک رسانه"، تفکر غالب و برآمده از رویکردهای تکثرگرایانه‌ی موجود در جامعه‌ی اطلاعاتی غربی است که باعث می‌شود هر وبلاگنویس خود را صاحب یک رسانه‌ی شخصی بداند و در راستای تولید بهترین محتوای ممکن برای آن، تمام تلاش خود را مصروف کند. به همین دلیل است که تفاوت عمده‌ی وبلاگهای فارسی با وبلاگهای سایر کشورهای دنیا را در نگرش تخصصی آنها به این رسانه‌ی شخصی می‌بینیم. تفکری که البته در حال حاضر بر روی تعریفهای موجود از آن، اختلاف نظر وجود دارد. با این حال، سایبر ژورنالیسم تخصصی که در آن هر وبلاگنویس یک شهروند روزنامه‌نگار است و تنها به یک موضوع و فیلد خاص می‌پردازد، اتفاقی است که دارد به خوبی شکل میگیرد و جلوی گسترش آن را نیز نمی‌توان گرفت. با توجه به اینکه بخش عمده‌ی وبلاگنویسهای غربی، با نگاه تخصصی به وبلاگهایشان، از پرداختن به صدها موضوع متفرق و غیرتخصصی در یک محیط محدود پرهیز دارند و سعی می‌کنند به جای اینکه اقیانوسی با عمق یک وجب باشند، نقش آبگیرهایی با عمق چندین متر را ایفا نمایند، به راحتی می‌توان در مورد هر موضوع و رشته‌ی علمی، فرهنگی و هنری صدها و هزاران وبلاگ یافت که هر کدام به سهم خود، بهترین منابع اطلاعاتی در آن زمینه محسوب می‌شوند. وبلاگهای تخصصی علمی با موضوع تبلیغات و بازاریابی که از جنبه‌های مختلف به این علم نوین نگاه می‌کنند، در بلاگستان بین‌المللی کم نیستند و با مطالعه‌ی هر کدام از آنها، شما یک ژورنال تمام و کمال علمی و تحلیلی در حوزه‌ی تبلیغات را خواهید یافت. سعی ما بر این بود که پس از بررسی و مرور اجمالی فعالترین وبلاگهای فارسی در حوزه‌ی تبلیغات ، به وبلاگهای غیرفارسی این حوزه نیز بپردازیم و برخی از آنها را معرفی کنیم در این گزارش در دو بخش مجزا، تبلیغات از دیدگاه وبلاگهای فارسی و وبلاگهای لاتین را بررسی می‌کنیم. در حال حاضر، وبلاگهای فعال و پرکاری در وبلاگستان فارسی و غیرفارسی فعالیت می‌کنند که معرفی و بررسی آنها، می‌تواند برای کاربران علاقه‌مند به تجارت الکترونیک و تبلیغات نوین اینترنتی جذاب باشد. این وبلاگها غالباً توسط کارشناسان تبلیغات و فعالان عرصه‌ی E-commerce اداره می‌شوند و نکات آموزشی جذابی نیز دارند.
وبلاگستان فارسی
- آچار فرانسه http://weblog.shaar.com
- وبلاگ آچارفرانسه، بخشی از کارگاه اینترنتی پرویز زاهد، وبلاگنویسی است که به صورت تخصصی، در حوزه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌نویسد. در این وبلاگ که چهار سال است به طور مداوم، آپدیت می‌شود، اطلاعات و ترفندهای تبلیغاتی زیادی به مخاطب ارایه داده می‌شود. مطالبی که گاه توسط پرویز زاهد در وبلاگ ترجمه و منتشر می‌گردند، از سایتهای تخصصی و وبلاگهای غیرفارسی در حوزه‌ی تبلیغات گرفته می‌شوند و بحث اصلی و عمده‌ی آنها نیز در مورد آخرین روشهای تبلیغات و راههای جذب مخاطب است. زاهد که سایت تخصصی تبلیغات ایران به نشانی Cyberad.ir را نیز مدیریت می‌کند، سرفصلهای ویژه‌یی را در وبلاگ خود برای پرداختن به موضوع تبلیغات به شکل تخصصی تعریف نموده است. او هر از گاهی، شعارهای تبلیغاتی یا Adslogan های معروف کمپانی‌های بین‌المللی را بررسی می‌کند و به تاریخچه‌ی آنها می‌پردازد، همچنین سابقه و تاریخچه‌ی Brandهای تجاری را به همراه علت طراحی خاصشان از نظر می‌گذراند و نیز روشهای مختلف و نوین تبلیغاتی مانند تبلیغات پیکسلی آپارتمانهای واقعی، تبلیغات تاکسی‌های درون‌شهری، بیلبوردهای شهری و بانرهای متحرک را بررسی می‌کند.
- بازاریابی و تجارت الکترونیکی http://adsblog.net
- وبلاگ بازاریابی و تجارت الکترونیک، توسط یکی از علاقه‌مندان به E-marketing و تبلیغات طراحی شده و علیرغم اینکه بازه‌های زمانی آپدیت شدن آن بسیار طولانی هستند، اما به هر حال یکی از وبلاگهای قدیمی در حوزه‌ی تبلیغات و بازاریابی اینترنتی به زبان فارسی محسوب می‌شود که از آذرماه 1384 مشغول به فعالیت است. مطالب این وبلاگ در بخشهای اصلی معرفی کتاب با موضوع تبلیغات و تجارت الکترونیک، بهینه‌سازی اقتصادی، بازاریابی و تبلیغات نوشته می‌شوند و اغلب آموزشی هستند. در "ادزبلاگ"، شاید روش تبلیغ محصولات، کالاها و خدمات در محیطهای مجازی یا حقیقی به صورت مستقیم و همراه با مثالهای عینی آموزش داده نشود ولی سیاستهای کلی مورد نیاز یک تولیدکننده برای بهینه‌سازی تجارت و افزایش بهره‌وری از هزینه‌هایی که صرف تبلیغ کالاهایش می‌کند، تببین می‌گردد و این آموزشها نیز غالباً استراتژیک و کلی هستند. کلیدهای طلایی تجارت الکترونیک، بهینه‌سازی در موتورهای جست‌وجو و معرفی کتابها و منابع مرتبط با این موضوعات، از جمله آخرین مطالب adsblog هستند. نویسنده‌ی وبلاگ همچنین آخرین اطلاعات مربوط به روشهای تبلیغات رسانه‌یی در کشورهای مختلف را با استناد به خبرها و گزارشهای نشریات داخلی و خارجی منعکس می‌کند.
- چهارراه تبلیغات http://advercross.mihanblog.com
- امیر بختایی و شادی گلچین‌فر، از آذرماه 1384 به طور مشترک مشغول نوشتن در وبلاگ چهارراه تبلیغات هستند که روزانه متوسط 525 نفر بازدیدکننده دارد و تا پایان اردیبهشت ماه جاری نیز در آن 250 پست ارسال شده است. بسیاری از منتقدان وبلاگها، معتقدند کار تخصصی و حرفه‌یی وبلاگنویسی، در دامنه‌های تخصصی صورت میگیرد و کسی که از سرویسهای رایگان وبلاگ برای نوشتن استفاده می‌کند، معمولاً پشتوانه‌ی علمی قوی یا قدرت تحلیلی ندارد. در واقع متاسفانه یا خوشبختانه، اینروزها ملاک سنجش حرفه‌یی بودن وبلاگها، این است که از پلاگ‌این‌های اختصاصی مانند MT برای وبلاگنویسی استفاده کنند و دامنه‌هایی با پسوند دات آی‌آر یا دات کام ثبت کنند. اما چهارراه تبلیغات ، دقیقاً یکی از وبلاگهایی است که این قاعده‌ها را می‌شکند و نشان می‌دهد که ظاهر و قالب، برای سنجش میزان حرفه‌یی‌گری یک وبلاگ یا رسانه‌ی الکترونیک، ترازوی خوبی نیست و کفایت نمی‌کند. این وبلاگ از آذر 1384 تا به امروز در حال فعالیت است و آخرین خبرهای حوزه‌ی تبلیغات در داخل و خارج از کشور را جمع‌آوری و بازچاپ می‌کند. ضمن اینکه جدیدترین کلیپهای تصویری و تبلیغاتی پخش‌شده از کمپانی‌های تجاری مشهور دنیا برای دانلود و مشاهده‌ی کاربران، در وبلاگ قرار می‌گیرند. معرفی جدیدترین متدهای تبلیغاتی رایج دنیا و آمارهای مقایسه‌یی وضعیت تبلیغات در داخل و خارج از کشور که به شکلهای گوناگون در پستهای متفاوت گنجانده می‌شوند، از دیگر ویژگی‌های وبلاگ Advercross هستند. از جمله آخرین پستهای این وبلاگ می‌توان به خبر رقابتهای تبلیغاتی بین غولهای رسانه‌یی دنیا، استفاده از مدلهای ریاضی در بازاریابی و تبلیغات ، روشهای نوین تبلیغات در خیابانهای انگلیس و نیز معرفی فراخوان چند جشنواره‌ی تبلیغاتی داخلی اشاره کرد.
- ژورنال اینترنتی تبلیغات http://arttake.com
محتوای فارسی روی وب در حوزه‌ی تبلیغات را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد.
- محتوای تبلیغاتی
- محتوای در مورد تبلیغات
محتوای دسته‌ی اول یعنی نشریات الکترونیکی، سایتهای اینترنتی و وبلاگهایی که با تمام تلاش و توان خود در راه جذب آگهی از صاحبان کالا و خدمات فعالیت می‌کنند و صفحات، لوگوها، بانرها و حتی پیکسلهای پربازدیدکننده و دوست‌داشتنی خود را به دیگران می‌فروشند، به وفور یافت می‌شود. شاید بیش از 100 سایت فارسی وجود داشته باشد که تک تک گوشه‌های آن مملو از تبلیغات کالاها و مارکهای مختلف است. تبلیغات کلمه‌یی، تبلیغات متنی، تبلیغات امتیازی، تبلیغات پیکسلی و چندین مدل دیگر از تبلیغات که امروز به راهی برای کسب درآمد و منفعتهای مادی و معنوی برای آگهی‌دهنده و آگهی‌گیرنده تبدیل شده است و فعالان این زمینه در اینترنت فارسی هم کم نیستند. اما محتوای دسته‌ی دوم یعنی محتوایی که به صورت علمی و تخصصی در مورد تبلیغات و توسط متخصصان فن تولید شود، بسیار کم و محدود است. غیر از چند وبلاگ شاخص که به آنها اشاره کردیم و برخی نشریات خاص، وبلاگها یا اصلاً به تولید محتوا و دانش در این زمینه اهمیتی نمی‌دهند یا در بازه‌های زمانی چندین ماهه، بنا به مناسبتی، مطلبی در حوزه‌ی تبلیغات می‌نگارند. ژورنال تبلیغات یا Art take که آدرسش در بالا آمده، از جمله‌ی همین معدود مجلات الکترونیکی است که به موضوع تبلیغات با دیدی تخصصی و حرفه‌یی، به عنوان یک هنر، صنعت و تکنولوژی جدید نگاه می‌کند و آمیزه‌یی از فعالیت و تلاش هنرمندان مختلف برای تولید و ساخت یک تیزر تلویزیونی یا طراحی یک آگهی مطبوعاتی را تعریف تبلیغات می‌داند. چاپ و بسته‌بندی، هدایای تبلیغاتی، کلیات تبلیغاتی، آگهی‌های محیطی، آگهی‌های اینترنتی، آگهی در رسانه‌ها، آگهی رادیو-تلویزیونی، بازاریابی تبلیغاتی و حاشیه‌ی تبلیغات دسته‌های اصلی مطالب این سایت هستند که به طور مرتب، مقاله‌های آموزشی جدیدی در هر کدام از آنها قرار میگیرد. معرفی تجهیزات مرتبط با تبلیغات به صورت تخصصی نیز از جمله بخشهای دیگر سایت است. در بخش چاپ و بسته‌بندی هدایای تبلیغاتی، در این سایت راجع به دوربینهای عکاسی می‌خوانیم: " قبل از عمومی شدن عکاسی دیجیتال، عکاس های حرفه‌یی از اسلاید یا نگاتیوهای سایز بزرگ برای تهیه‌‌ی عکسهای خود استفاده می‌کردند (البته الان هم غالبا از همان ها استفاده می‌کنند) نگاتیو یا اسلایدهای 24*36 میلیمتر (معروف به 135) بیشتر برای اشیای کوچک، فضاهای بیرونی و عکاسی سریع و نیز سفارش های اقتصادی به کار می‌رود. سایز متوسط 6* 4.5 و یا اغلب 6*7 سانتی متر چه به صورت نگاتیو یا اسلاید بیشترین کاربرد را دارد. برای مواردی که کیفیت بهتر، جزئیات بیشتر و خروجی بزرگ مورد نیاز باشد از قطع های بزرگ مثل 13*18 سانتیمتر استفاده می شود.
وبلاگستان بین‌المللی
- لابراتوار تبلیغات Adverlab.Blogspot.com
یک وبلاگ علمی با موضوع تبلیغات که از وبلاگهای نسبتاً قدیمی در این حوزه نیز به شمار می‌رود. نویسنده، وبلاگ خود را رسانه‌یی شخصی برای تمرکز و مرور بیشتر علم تبلیغات و آینده‌ی رسانه‌های جمعی معرفی نموده است. ایلیا ودراشکو، نویسنده‌ی اهل روسیه‌ی این وبلاگ که استاد دانشگاه MIT فنلاند است و چندین عنوان کتاب از او با موضوع تبلیغات نیز به چاپ رسیده، استراتژیست رسانه‌یی یک آژانس خبری در بوستون آمریکا است و پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد او در مورد تبلیغات به وسیله‌ی بازیهای کامپیوتری بوده است. او در وبلاگ خود، از جدیدترین روشهای تبلیغات شهری و اینترنتی می‌نویسد و در بازه‌های زمانی کوتاه طرح‌های تبلیغاتی خود را نیز برای مطالعه و مشاهده‌ی بازدیدکنندگان قرار می‌دهد. او خود یک طراح بیلبوردهای تبلیغاتی است و تصاویر برخی از این بیلبوردها را برای مخاطبانش، در وبلاگ خود درج می‌کند. وبلاگ او شامل آخرین خبرها در مورد تبلیغات تلویزیونی، شهری و دیجیتالی شرکتهای بزرگ تجاری مانند گوگل، یاهو، سونی، کوکاکولا است. او همچنین چکیده و خلاصه‌ی مطالعات و تحقیقات منتشرشده‌ی خود راجع به حوزه‌ها و دسته‌های گوناگون تبلیغات و بازاریابی را در وبلاگ adverlab قرار می‌دهد. یکی از تحقیقات اخیر او که در وبلاگش نیز منتشر شده، راجع به تاثیر تخفیفهای تبلیغاتی در تعرفه‌ی شرکتهای بازاریابی و تبلیغاتی بر میزان رضایت مشتریان و افزایش سفارشهای این شرکتها بحث می‌کند. او همچنین به نقد و مطالعه‌ی روشهای تبلیغاتی سایتهای اینترنتی مختلف مبادرت می‌ورزد و میزان رضایت کاربران از این انواع تبلیغات اعم از متنی، گرافیکی و صوتی را بررسی می‌نماید.
- داکت تیپ مارکتینگhttp://www.ducttapemarketing.com/weblog.php
نویسنده‌ی این وبلاگ، یک کارشناس تبلیغات و رسانه‌های دیجیتال است که از سال 2003 این وبلاگ را آپدیت می‌کند. این وبلاگ به سهم خود یکی از محبوب‌ترین وبلاگهای رسانه‌یی در حوزه‌ی تبلیغات محسوب می‌شود که تنها 50 هزار نفر، مطالب آن را از طریق ایمیل دریافت می‌کنند و به محض آپدیت شدن، لینک پستهای جدید وبلاگ به صندوق پست الکترونیک آنها فرستاده می‌شود. جان جانتش نویسنده‌ی این وبلاگ است و نشریه‌ی تجاری فوربس که آن را با لیستهای معروف ثروتمندترین مردان جهان می‌شناسیم، از این وبلاگ به عنوان یکی از بهترین وبلاگهای رسانه‌یی سال 2006 در حوزه‌ی تبلیغات و بازاریابی یاد کرده است و آن را اینگونه توصیف نموده: "ایده‌های هوشمندانه‌یی برای بازاریابی و دهها و صدها فکر و پیشنهاد جدید در مورد تبلیغات ." جانتش به همراه دوستانش در این وبلاگ می‌نویسد و گروهی که وبلاگ داکت تیپ را اداره می‌کنند، گروهی از نویسندگان و روزنامه‌نگاران فعال حوزه‌ی رسانه و تبلیغات هستند که کتابهای زیادی از آنها نیز در این زمینه منتشر شده است. در چند پست آخر این وبلاگ راجع به بازاریابی از طریق گوشی‌های تلفن همراه، تبلیغات کالاهای خوراکی و اختراع روشهای جدید برای تبلیغات طولانی‌مدت می‌توان مطالبی برای مطالعه یافت. در یکی از این مطالب با عنوان حقه یا اعتماد، به روشهای جدید چند انتشاراتی معروف برای تبلیغ کتابهایشان اشاره شده و نقد مختصری نیز بر این روشها صورت گرفته است.
- وبلاگ بازاریابی اینترنتی internet-marketing-blog.com
وبلاگ بازاریابی اینترنتی با وجود اینکه یکی از وبلاگهای تازه‌کار و نسبتاً جوان در حوزه‌ی تبلیغات و تجارت اینترنتی محسوب می‌شود و از فوریه‌ی 2006 کار خود را آغاز کرده است، اما در همین مدت کم مخاطبان بسیاری را جذب کرده و بسیار نیز پرکار بوده است. جان اسکات، نویسنده‌ی این وبلاگ در این چند ماه که از عمر وبلاگش می‌گذرد، بیش از 200 پست در موضوعات وبلاگهای تجاری، مارکها و برندهای تبلیغاتی، بازاریابی اینترنتی، تبلیغات در ژاپن به عنوان توسعه‌یافته‌ترین کشور آسیایی، تبلیغات در گوگل و استانداردهای تبلیغ در موتورهای جست‌وجو و سیاستهای مدیریتی برای معرفی و حمایت کالاها، محصولات و خدمات نگاشته است. نویسنده‌ی وبلاگ که خود روزنامه‌نگار نیز هست، هر از گاهی به مطالب و مقالات خود در نشریات و سایتهای اینترنتی دیگر در حوزه‌ی تبلیغات و روشهای نوین بازاریابی لینک می‌دهد و آنها را برای مطالعه‌ی عموم معرفی می‌نماید. یکی از جدیدترین مقالات اسکات، یک مطلب تحلیلی و آموزشی با موضوع ساخت لینکهای تجاری و نحوه‌ی بازاریابی رایگان اینترنتی است. خواندن این مقاله به مدیران و وب‌مسترهای سایتهای تجاری توصیه شده است. او همچنین در یک سلسله مقالات ادامه‌دار، سیاستهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو را مورد بررسی و نقد قرار داده است. SEO یا بهینه‌سازی موتور جست‌وجو، یکی از تازه‌ترین دغدغه‌های مدیران سایتهای اینترنتی شرکتها، کمپانی‌ها و موسسات است که از این طریق با ساپورت کردن لیستهای طولانی و مشخص از کلیدواژه‌هایی خاص، به بالاتر رفتن رتبه‌ی سایتهای خود به عنوان نتیجه‌ی جست‌وجو در موتورهای جست‌وجو کمک می‌کنند. تیمهای اپراتور سیاستهای بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو، معمولاً تیمهای چندین‌نفره هستند که در آنها متخصصانی از گروههای مختلف فعالیت می‌کنند.
- وبلاگ بازاریابی دیوا http://bloombergmarketing.blogs.com
آخرین وبلاگی که در قسمت وبلاگهای غیرفارسی مورد بررسی قرار می‌دهیم، وبلاگ بازاریابی دیوا است که به سهم خود یکی از وبلاگهای قدیمی و پرکار این حوزه محسوب می‌شود و از سال 2004 میلادی در حال فعالیت است. طراحی منحصربه‌فرد و جذاب این وبلاگ یکی از مشخصه‌های بارزی است که معمولاً مورد توجه بازدیدکنندگان قرار میگیرد به ویژه اینکه مخاطبان این وبلاگ افرادی با علایق مشابه و مشترک در حوزه‌ی رسانه‌های دیجیتال و بازاریابی و تبلیغات نوین هستند. نویسنده‌ی این وبلاگ یعنی دیوا بلومبرگ، صاحب یک شرکت تبلیغاتی است که به عنوان مشاور و عامل تبلیغات در آتلانتای آمریکا فعالیت می‌کند و پروژه‌های تبلیغاتی مختلفی را اجرا می‌نماید. این شرکت که نویسنده‌ی وبلاگ بازاریابی دیوا خود مالک آن محسوب می‌شود، به کمپانی‌های تجاری مختلف در زمینه‌های تبلیغاتی مشاوره می‌دهد و در طراحی استندهای نمایشگاهی، ساخت تبلیغات خیابانی و محیطی، تیزرهای تلویزیونی و طراحی سایتهای اینترنتی تبلیغاتی فعال است. دسته‌های اصلی فعالیت این وبلاگ، تبلیغات هنری و نوین، راههای کاریابی از طریق اینترنت، تبلیغات با ایمیل، پژوهش و تحقیق در حوزه‌ی تبلیغات و بازاریابی و ایده‌هایی برای رسیدن به بازدهی اقتصادی در کوتاه‌مدت است. معرفی کتابهای مرتبط با حوزه‌ی تبلیغات ، بررسی روشهای تبلیغاتی شرکتهای موفق دنیا و معرفی جدیدترین سبکهای تبلیغات در جهان مجازی و جهان واقعی از جمله بخشهایی هستند که این وبلاگ در آنها به صورت جدی فعالیت می‌کند. در یکی از آخرین پستهای این وبلاگ، توصیه‌هایی جالب برای وبلاگنویسان در مورد تبلیغ وبلاگهایشان ارایه شده و بهترین روشهای ممکن جهت افزایش بازدیدکنندگان و خوانندگان وبلاگ بدون صرف هزینه‌ها معرفی گردیده است. لیست برخی از کنفرانسهای بین‌المللی که تابستان امسال با موضوع تبلیغات در دنیا برگزار می‌شوند نیز در این وبلاگ آمده است
